“Ayinesi iştir kişinin lafa bakılmaz/ Şahsın görünür rütbe-i aklı eserinde.” Ziya Paşa bu beytinde diyor ki: “İnsanın aynası iştir, lafa bakılmaz. Bir kişinin aklının seviyesi yaptığı işte görünür.” der..

Karbon salımı konusunu bundan 6 yıl önce yazmaya başlamışım.. Sürdürülebilirlik konusunu ise 10 yıl önce.. Şimdi geldiğimiz noktada bu konular sıklıkla konuşuluyor. Konuşulması da gerekiyor elbette. Ama konuşmaktan öteye radikal değişimlere de gitmek gerekiyor. Yani değişimden söz ederken, değişimi hayata da katmak gerekiyor.

Yahu Can sen ne yaptın bu konuda derseniz.. Bunları kendimden örnek vererek biraz saymak isterim.

🌱 İlk yaptığım şey “İstanbul’u terk etmek” oldu. Daha sakin, yaşamın daha yavaş aktığı bir yere taşındım.

🌱 İş değiştirdim. Ve işe giderken birlikte gideceğimiz araç beni evimden almasın diye evimden iş güzergahının üzerine toplu taşıma ile gitmeye başladım.

🌱 Tüketim alışkanlıklarımı yeniden gözden geçirdim ve israfın azaltılmasına yönelik bir sürü davranış kalıbı geliştirdim. Daha az tüketmeye başladım. Ekmek tüketimimi tamamen bitirdim. Daha fazla sebze ve protein ağırlıklı beslenmeye başladım.

🌱 Her türlü tüketim alışkanlığımda yer alan plastikler, gösterişli ambalajlar gözüme çok batmaya başladı. Biyobozunur ambalajlar konusunda hassasiyetim çok arttı. Ve bu tür ambalajları aramaya başladım. (Bu konuda radikal bir değişim yolda..)

🌱 Marketten aldığım fişler, gömleklerimin yakaları ve tekstillerin üzerinde bulunan kullanmadığım cepler (kumaş israfı gözüyle baktığım için), elektriği çok harcayan bir ütü ile ütülendiği için kırışan gömlekler gibi daha önce dikkat etmediğim bir çok ayrıntı gözüme çok çarpmaya başladı. O nedenle daha sade giyime özen göstermeye başladım.

🌱 Enerjiyi çok harcayan ve bu harcanan enerjiye bağlı olarak verimsizliği açıkça net olan her türlü kimyasal üretim süreci, gıda üretimlerine çok daha dikkat etmeye başladım.

🌱 Ekmeğin pişmesi sırasında harcadığı enerjiyi, sütlerin pastorizasyonunda kullanılan enerjiyi, ayçekirdeği yağı üretim süreçlerinde harcanan enerjiyi hesaplamaya ve burada harcanan devasa enerjilerin azaltılmasına yönelik teknolojiler geliştirmeye odaklandık.

🌱 Taşımanın karbon salımının büyük bir parçası olduğunu bildiğim için daha fazla lokalden alışverişe, yerel kaynaklardan tüketmeye özen gösterdim. Yemek için eğer yürünebilecek bir uzaklıkta bir dükkan varsa mutlaka yürüyerek gitmeye, eve sipariş vermemeye başladım.

🌱 Karbon ayakizi kadar en az su ayakizinin de çok önemli olduğunun farkına vardım ve tükettiğim her şeyde su ayakizini de düşünür oldum.

Tüm bu süreçlerde farkındalığım inanılmaz derecede arttı.

Gelecek “doğal ama yüksek teknoloji” çağı.. Yerel üretimlerin inanılmaz güçlendiği, iletişimin yüksek teknolojilerle yoğun bir şekilde yapıldığı, yolculukların azaldığı, taşımacılığın azaldığı, yerelde güçlenenlerin çok daha kazandığı ve yerel kaynakların en yüksek teknolojilerle işlendiği bir Dünya var gelecekte.