Son dönemlerde cinayet ve polisiye romanlarla dikkat çeken kıymetli yazar Aydın Benli’nin; Kitapmüptelası yayınlarından çıkan Alevi Başkan kitabı, yakın tarihe ışık tutan olay örgüsüyle karanlık cinayetlere bir aralık açmakta. Her ne kadar kitabın ismi Alevi Başkan olarak konulmuş olsa da, Alevilik üzerine olay kurgusu kapsamında çok fazla konu detaylandırılmamış. Ancak Alevi Başkan ifadesiyle, Alevi kökenli bir istihbaratçının gerçek hayat hikâyesinden alınan, vatan millet adına Anadolu’nun özellikle de Güneydoğu Anadolu bölgesinde terörle olan imtihanı ve mücadelesi ile nefes kesiyor. Başkahraman jandarma personeli Hidayet’in hayat örgüsünde geçen kitapta, Hidayet’in jandarma personeli olup tayinin çıktığı Samsun’da Lütfiye’ye âşık olması ekseninde başlıyor. Alevi ve Sünni ifadelerinin toplumu ayrıştırmada kullanılmaması gerçeğini kitapta vurgulayarak verdiği örneklerle bu konuya farklı ve özgün yorumluyor. Jandarma personeliyken, istihbarat elemanı olarak seçilen Hidayet’in Lütfiye’ye âşık olması, kızı alabilmek ve babasının gözüne girmek için her türlü fedakârlığı yapması, ancak Alevi kimliğinden dolayı önüne çıkan zorluklarda, insan olabilmenin önemli olduğu vurgusuyla, ikna edici tavırlarıyla sevdiğine kavuşması ve insanı insan yapan temel öğretilerin mezhepsel farklıklara sıkıştırılmaması gerekliliğini gayet güzel vurguluyor. Kitapta daha önceki kitaplarında da vurguladığı Hakan karakterinde kendi kişiliğine de vurgu yapan yazar, kitabın kurgusal aksiyon kimliğinden çıkararak özlemlerini ve hasretlerini mısralara taşıyor. Kitapta Alevilerin bu ülkeyi kuran Türk topluluklarının başında yer aldığını, ülkeyi kuran unsurların temel taşı olduğunu kitapta verdiği kısa bir alevi felsefe ve tarihi bakış açısıyla, romanı yazarken önemli bir literatür çalışması yaptığını kanıtlıyor. Özellikle kitapta kız vermek için Alevi bir genci imtihana tabi tutan, tabiri yerindeyse sahte dindarların, ana karakter Hidayet’in bu güruhun işledikleri suçları tek tek yüzlerine vurduğunda, dilsiz şeytana döndükleri enstantane, gerçek yaşam olgusunun kanıtı gibi duruyor. Kitabın ilk yarısı Alevilik örgüsü ile âşık iki gencin meslek ve toplum baskısı arasında felsefi yaklaşım temelinde yuva kurmalarının önündeki engeli nasıl aştıklarını gösteren bir Türkiye gerçeği ile geçiyor.
Kitabın ikinci yarısı ise Hidayet’in tayininin Diyarbakır’a çıkması ile farklı bir mecraya sürükleniyor. Bu dönem Gaffar Okan müdürün Diyarbakır günlerine rastlıyor. Aslında kitabın en önemli örgülerinden biri de bu dönem. Belki kitabın isminin bence “Gaffar Baba” olması gerekliğini içeren birçok önemli olay kurgusu söz konusu. Benim de özellikle o dönemde yaşadığım Yazar, Diyarbakır iklimini satırlarına çok derin ve ayrıntıyla işlemiş. BENLİ; O dönemde devlette iş bulması zor görünen, sadece kimliklerinde Solcu tahkikatı ile memurluğa alınmayan vatansever gençlerin, aykırı ve gözü kara halk ve emniyet adamı Gaffar baba tarafından nasıl korunduğu ve sahiplenildiğini anlatan önemli insani hikâyelerle dolu. Gaffar Okan’ın halk içinde nasıl kahraman olduğu ve sahiplenildiğini ilmik ilmik işleyen Benli, o dönemle ilgili çok özel bilgileri roman kurgusu ile çok güzel anlatmış. Bir emniyet müdürü düşünün ki şehrin takımını sahiplenen, şehrin insanını kucaklayan ve kahramanı olan, şu an bile olması mümkün görünmeyen hayalimsi anları nasıl yaşattığını oldukça güzel kurgulamış. Tabi bu kurgu içinde operasyonlar, şehadetler, komplolar ve bu komploların vatan evlatlarına ödettiği canlar, romanın içerisinde insanı eritiyor… Kitapta vurgulanan; “En kolay iş din ticareti yapmaktır” ifadesinin toplumsal gerçekliğini ortaya koyması açısından önemli olduğunu düşünüyorum. Kitapta; Derinciler, TKC’liler gibi örgüt yapılanmalarına da değinen Benli, Gaffar Okan’ın şehadetini de kitabın son bölümüne koyarak duygusal anlar yaşatıyor. Son olarak tavsiyem, yakın dönemin karanlık sayfalarına ait bu kadar bilgi ile yazar Gaffar Okan’ın şehadetine kadar gelen süreci detaylı bilgilerle destekleyip mevcut kitabı daha farklı bir mecraya sürüklemesi ya da yeni bir kitap ile okurlarıyla buluşmasıdır. Başarılar diler, yazarı en içten duygularla tebrik ederim… Gerisi tabi ki kitapta.
